পানীৰ গুণাগুণে সাধাৰমতে পি খোৱা ইত্যাদিৰ দৰে বিশেষ লক্ষ্যৰ বাবে ইয়াৰ বহনক্ষমতাৰ ক্ষেত্ৰত ৰাসায়নিক, পদাৰ্থগত আৰু জৈৱিক বৈশিষ্ট্যসমূহকে ধৰি পানীৰ অৱস্থাক বুজায়। পানীৰ গুণাগুণ পৰ্যবেক্ষণ আৰু নিৰীক্ষণ আঁচনি (WQM&SP)ৰ অধীনত পানী আৰু স্বাস্থ্যবিধানে সমৰ্থক সংস্থাসমূহে জিলা আৰু উপ-বিভাগীয় পানী যোগান পৰীক্ষণ গৱেষণাগাৰ স্থাপন আৰু উন্নীতকৰণ, ক্ষেত্ৰ-ভিত্তিক পৰীক্ষণৰ সজ্জাসমূহ যোগান আৰু পানীৰ গুণাগুণ পৰীক্ষণৰ বাবে তৃণমূল পৰ্যায়ৰ কৰ্মীসকলক প্ৰশিক্ষণ আৰু ভৰ্তি কৰা আদিত সহায় কৰে। সহায়তাৰ বাবে অভিন্ন খোৱাপানী গুণাগুণ পৰ্যবেক্ষণ আচৰণ বিধি নিৰ্দেশ কৰা হৈছে। মন্ত্ৰালয় (IMIS, NRDWP)ৰ তথ্যভাণ্ডাৰত আৱাসস্থলসমূহৰ পৰা পৰ্যবেক্ষণ আৰু নিৰীক্ষণৰ ফলাফলসমূহ সন্নিৱিষ্ট কৰা হয় আৰু ঘৰুৱা পৰ্যায়ত পানী যোগানৰ নিৰাপত্তা সুনিশ্চিত কৰিবলৈ পৰ্যবেক্ষণ কৰা হয়।
অসমৰ জনস্বাস্থ্য কাৰিকৰী বিভাগৰ সমগ্ৰ অসম ব্যাপি পানী পৰীক্ষণ গৱেষণাগাৰৰ বহল নেটৱৰ্ক আছে। ইয়াৰোপৰি ভ্ৰাম্যমান পানী পৰীক্ষণ গৱেষণাগাৰসমূহ দূৰ দুৰ্গম আৰু স্পৰ্শকাতৰ অঞ্চলসমূহত পানীৰ নমুনা পৰীক্ষণৰ বাবে সচল কৰা হৈছে। বৰ্তমান অসমৰ জনস্বাস্থ্য কাৰিকৰী বিভাগৰ অধীনত ৰাজ্যখনত তলত দিয়া গৱেষণাগাৰসমূহ স্থাপিত কৰা হৈছে-